Porno, pulp en literatuur
Van 6 december 2019 tot 14 februari 2020 - Sneakpreview tijdens Museumnacht op 3 augustus
Met ‘Porno, pulp en literatuur’ prikkelt de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience de bezoeker met een onbekend en lang verzwegen deel van de Vlaamse literatuur- en cultuurgeschiedenis. Voor het digitale tijdperk en voor de intrede van de videoband zochten (voornamelijk mannelijke) liefhebbers van erotica en porno hun toevlucht tot gedrukt materiaal en pikante verhalen, al dan niet geïllustreerd met foto’s of tekeningen. Lange tijd werden deze pornoblaadjes en pornoliteratuur verboden vanwege hun expliciete seksuele inhoud, vanaf december toont de Erfgoedbibliotheek deze gewaagde collectie in de mooie Nottebohmzaal. Tijdens de museumnacht kunnen bezoekers er al terecht voor een sneakpreview en erotische vertellingen.
Programma museumnacht:
- Sneakpreview expo Porno, pulp en literatuur (doorlopend vanaf 19 uur)
- Actrice Katrijn Van Bouwel brengt een bloemlezing van de mooiste erotische kortverhalen uit de Nederlandse en Vlaamse literatuur. (vanaf 21 uur)
- Cream Colored Ponies zijn echte jazzcats met een passie voor de swingmuziek uit de jaren '30 en '40! Ze zorgen voor een nostalgische trip.
- Error 404: Expo not found: kunst van opkomende kunstenaars op onverwachte plekken
- Korte rondleidingen 'schatten in de Nottebohmzaal'
Meer informatie over de expo vanaf 6 december:
Al in de negentiende eeuw worden goedkope tijdschriften en romannetjes in relatief grote oplages geproduceerd. Deze ‘prikkellectuur’ moesten de lezer seksueel stimuleren door expliciete scènes. Naast die vroege vorm van pornografische massaproductie verscheen er ook erotische literatuur in de libertijnse traditie. Deze bibliofiele of privé-uitgaven waren gericht op een select, elitair leespubliek.
De productie van porno, vooral van populaire bladen en romans, groeit exponentieel in de loop van de twintigste eeuw. Het hoogtepunt wordt bereikt in de jaren zestig – niet toevallig – ten tijde van de seksuele revolutie. Overheid en politie zetten grootscheepse acties op touw tegen (de verkoop en verspreiding van) pornografisch en erotisch drukwerk, dat steeds explicietere vormen aannam en dus (nog steeds) werd beschouwd als een vorm van openbare zedenschennis.
Ook vooraanstaande literaire auteurs bleven in die periode niet gespaard. Na de Tweede Wereldoorlog dringt het (expliciet) seksuele namelijk ook meer en meer door in de ‘reguliere’ literatuur. Als gevolg van strenge politieacties wordt het werk van Jef Geeraerts, net als verschillende literaire tijdschriften, in beslag genomen. Hugo Claus werd dan weer veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier maanden, omdat hij drie naakte mannen ten tonele had gevoerd.
Vanaf de jaren tachtig van de twintigste eeuw lijkt de markt voor pornografische romans bijna volledig in te storten. De aandacht gaat naar de ‘filmische’ porno, beschikbaar op videoband, DVD en internet. Toch is de geschreven porno en erotica niet ten dode opgeschreven. Recent ontstond een niche van zogenoemde soft pornografie: erotische verhalen die vaak gericht zijn op vrouwen en die een alternatief lijken te bieden voor de hard core – vaak onrealistische, gewelddadige, vrouwonvriendelijke… – internetporno.
Een tentoonstelling geïnspireerd op de expo Porno op Papier die in 2018 in Museum Meermanno in Den Haag liep.
Porno, pulp en literatuur
- Van 6 december 2019 tot 14 februari 2020 in de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Antwerpen.
- Geopend van dinsdag tot en met zondag, tussen 13 en 17 uur.
- Kinderen onder 16 jaar niet toegelaten.
- Onder anderen Heleen Debruyne en Karen Van Hove geven een exclusieve rondleiding.
